Bilek kaslarının anatomik yapısı nedir?

Bilek Kaslarının Anatomik Yapısı

Bilek, el ve önkol arasında yer alan karmaşık bir eklemdir. Bilek hareketlerini kontrol eden kasların büyük bir kısmı aslında önkol bölgesinde bulunur ve tendonlar aracılığıyla bilek ve parmaklara bağlanır. Bu kaslar, bileğin bükülmesi (fleksiyon), düzleşmesi (ekstansiyon), yana doğru hareketi (abdüksiyon ve addüksiyon) gibi temel hareketlerden sorumludur. Bilek anatomisini anlamak için, bu kasları işlevlerine göre gruplandırmak faydalı olacaktır.

1. Önkolun Ön (Fleksör/Pronator) Bölgesindeki Kaslar

Bu bölgedeki kaslar genellikle bileğin ve parmakların bükülmesinden (fleksiyon) ve avucun aşağıya dönmesinden (pronasyon) sorumludur. Bu kas grubu, median ve ulnar sinirler tarafından innerve edilir.

• Flexor Carpi Radialis: Bileğin bükülmesine (fleksiyon) ve elin başparmak tarafına doğru yana yatmasına (radyal deviasyon) yardımcı olur.
• Palmaris Longus: Bileğin fleksiyonuna katkıda bulunur ve avuç içi yağ yastığını (palmar aponevroz) gerer. Bu kas, bazı insanlarda doğuştan bulunmayabilir.
• Flexor Carpi Ulnaris: Bileğin fleksiyonu ve elin serçe parmak tarafına doğru yana yatmasından (ulnar deviasyon) sorumludur.
• Flexor Digitorum Superficialis ve Flexor Digitorum Profundus: Bu kaslar temel olarak parmakların bükülmesinden sorumlu olsalar da, bileğin fleksiyon hareketine de destek verirler.
• Pronator Teres ve Pronator Quadratus: Bu kaslar esas olarak ön kolun pronasyon (avuç içinin aşağı bakması) hareketini yaptırır.

2. Önkolun Arka (Ekstansör/Supinatör) Bölgesindeki Kaslar

Bu bölgedeki kaslar, bileğin ve parmakların düzleşmesinden (ekstansiyon) ve avucun yukarı bakmasından (supinasyon) sorumludur. Bu kas grubu, radial sinir tarafından innerve edilir.

• Extensor Carpi Radialis Longus ve Brevis: Bileğin düzleşmesine (ekstansiyon) ve elin başparmak tarafına doğru yana yatmasına (radyal deviasyon) yardımcı olurlar.
• Extensor Carpi Ulnaris: Bileğin ekstansiyonu ve elin serçe parmak tarafına doğru yana yatmasından (ulnar deviasyon) sorumludur.
• Extensor Digitorum: Esas olarak parmakların düzleşmesini sağlar, ancak bilek ekstansiyonuna da katkıda bulunur.
• Brachioradialis: Ön kolun orta pozisyona getirilmesine yardımcı olur ve dirsek fleksiyonunda rol oynar.
• Supinator: Ön kolun supinasyon (avuç içinin yukarı bakması) hareketini yaptırır.

3. Anatomik Yapıyı Tamamlayan Diğer Önemli Unsurlar

Kasların yanı sıra, bilek anatomisini oluşturan ve hareketi mümkün kılan başka yapılar da vardır.

• Tendonlar: Yukarıda bahsedilen kasların kuvvetini, bilek kemiklerine ve parmaklara ileten fibröz bağ dokusu yapılarıdır.
• Retinakulumlar (Bağ Bantları): Önkolun fleksör ve ekstansör tendonlarını yerinde tutan, tünel benzeri yapılardır. En bilinenleri, bileğin avuç içi tarafındakiKarpal Tünel'i oluşturan Fleksör Retinakulum ve bileğin arka tarafındaki Ekstansör Retinakulum 'dur.
• Karpal Kemikler: Bilek eklemi, 8 adet küçük karpal kemiğin düzenli bir şekilde dizilmesiyle oluşur. Bu kemikler, ön kol kemikleri (radius ve ulna) ile el tarak kemikleri (metakarpal) arasında bağlantı kurar.
• Sinirler ve Damarlar: Bilek bölgesi, median sinir, ulnar sinir ve radial sinir gibi önemli sinirlerin yanı sıra, radial ve ulnar arter gibi ana damarların geçtiği kritik bir bölgedir.

Özet

Bilek hareketleri, önkol bölgesinde bulunan ve tendonlarla bilek ve ele uzanan kas gruplarının koordineli çalışması sonucu gerçekleşir. Fleksör kas grubu bileği bükerken, ekstansör kas grubu düzleştirir. Bu kaslar, retinakulum adı verilen bağ yapıları tarafından stabilize edilir ve tüm bu yapılar, 8 adet karpal kemiğin oluşturduğu bilek eklemi üzerinde hareket eder. Bu kompleks anatomi, elin ince ve güçlü hareketler yapabilmesinin temelini oluşturur.